Denge Psikoloji

Uzman Klinik Psikolog Şener YAZICI

Hipnoz

Hipnoz uyku ile uyanıklık arasında farklı bir ruh halidir. Daha kapsamlı olarak hipnoz; hipnotisyen adı verilen şahsın, süje adı verilen bir başka şahsa algı, anı, düşünce ve eylemlerinde değişim oluşturacak telkinler verdiği süreç olarak tanımlanabilir.

Hipnoz kelimesi Yunancada uyku anlamına gelmektedir. Dışarıdan bakıldığında hipnozda kişi derin bir uykuya girmiş gibi görünür. Aksine kişi uykuda değildir ve bilinci de açıktır.

hipnoz-nedir.jpeg

Hipnozla ilgili çok sorulan sorular:

Hipnozu nasıl yapıyoruz?

  • Gözle tespit sözle telkin tekniğini kullanıyoruz. Süjeye çubuğun ucuna bakması ve odaklanması istenir. Sözel telkinlerle kişi hipnoza sokulur.

Hipnoz altında kişi her şeyi yapar mı?

  • Hipnoz altındaki kişinin iradesi tam anlamıyla kalkmaz ve kişi istemediği hiçbir şeyi yapmaz.

Hipnozdan uyanmama diye bir şey var mıdır?

  • Hipnozdan çıkamama diye bir şey yoktur.

Hipnozla bilinçaltı silinebilir mi?

  • Hipnoz altında bilinçaltının silinmesi diye bir şey yoktur.

Herkes hipnoz olabilir mi?

  • Hayır, herkes hipnoz olamaz.

Kimler hipnoz olamaz?

  • 5 yaş ve daha küçük olanlar ile 70 yaş ve üstü kişiler,
  • Zekâ seviyesi düşük olanlar,
  • Konsantrasyon zorluğu yaşayanlar,
  • Oto kontrolünü elinden bırakmak istemeyenler,
  • Hipnoz olmak istemeyenler hipnoz olamazlar.

Kimler hipnoz olabilir?

  • Hayal gücü zengin olanlar,
  • Eğitim seviyesi yüksek olanlar,
  • Zekâ seviyesi yüksek olanlar hipnoza kolay girebilir.

Hipnoz hangi durumlarda yapılmaz?

  • Paranoid durumlar,
  • Psikozlar,
  • Demans

Hipnozun kullanım alanları:

Hipnoz diş hekimliği, cerrahiye, psikiyatri, eğitim gibi pek çok alanda kullanılabilen yardımcı bir yöntemdir.

  • Kilo problemleri
  • Yeme bozuklukları
  • Öğrenme isteksizliği
  • Öğrencilerde ders çalışmanın teşviki
  • Özgüven eksikliği
  • Sınav kaygısı
  • Konsantrasyon ve dikkati artırma
  • Uyum bozuklukları
  • Sigarayı bırakma
  • Madde bağımlılığı
  • Fobiler
  • Öfke kontrolü
  • Uykusuzluk
  • Cinsel işlev bozuklukları
  • Psikolojik nedenli bayılmalar
  • Sporda motivasyon artırma
black and white tunnel texture background

Çocuklarda kullanım alanları:

  • Davranış bozuklukları
  • Gece işemeleri
  • Eğitimle ilgili alanlar
  • Sınav kaygısı

Hipnoz Çeşitleri

  1. Bireysel Hipnoz: Hipnoitörün bir kişiyi hipnoz etmesidir.
  2. Grup Hipnozu: Hipnozitörün uygun şartlar altında birden fazla kişiyi hipnoz etmesi hadisesidir.
  3. Oto Hipnoz: Hipnozitörün süjeyi önceden hipnoz ederek hipnoz altında süjenin, sonradan kendini tek başına uygun koşullar altında hipnoz edebileceğine yönelik verilen telkinler neticesinde hipnoz olmasıdır.
  4. Özel Hipnoz Halleri: Gün içerisinde şuurun ve dikkatin belirli bir noktada toparlanması sonucu oluşan doğal hipnoz halleridir. Ör: upuzun bir yolda araç sürerken kesik devamlı yol çizgilerine odaklanma, tv izleme, maç izleme, vb. Bu gibi durumlarda kişi o kadar odaklanmıştır ki etrafındaki sesleri duymaz.
  5. İlaçlı Hipnoz: Genelde askeri amaçlı kullanılan, kişinin direncini kırmaya yönelik bazı ilaçlarla kişinin hipnoza alınmasıdır.

Hipnoz Evreleri

  1. Laterjik Evre: Hipnozun ilk evresidir. Süjenin telkin alma kabiliyetinin arttığı, kasların gevşediği, organlarda uyuşmanın başladığı, süjenin üzerine yavaş yavaş bir ağırlığın çökmeye başladığı evredir.
  2. Kateleptik Evre: süjenin solumunun derin ve yavaşladığı, göz bebeklerinin hissizleştiği, vücudun belirli bölgelerinde ağrıya duyarsız yerlerin oluşabileceği, vücudun istenildiğinde sertleştirilebildiği evredir.
  3. Somnabulilistik Evre: süjenin derin transa girdiği evredir.