Denge Psikoloji

Uzman Klinik Psikolog Şener YAZICI

Yalan Söyleme

Çocuklar, özellikle 6 yaşına kadar, gerçek ile hayali ayırt etmekte güçlük çekerler. Bu dönemde, çocuklar sıklıkla hayal gücüyle şekillendirilmiş hikâyeler ve arkadaşlar yaratırlar. Bu hayali arkadaşlar, onlarla konuşur ve hayali olaylar anlatırlar. Bu durum, çocukların yalan söylediği anlamına gelmez. Hayal gücünün gelişmesi ve çocukların dünyayı anlamlandırma şekli, onların sosyal gelişiminin bir parçasıdır. Ancak, bu dönemde ebeveynlerin önemli bir rolü vardır: Çocuğun hayal gücüyle yalan arasındaki farkı anlamalarına yardımcı olmak.

Çocuklar ve Yalan Söyleme: Ailelerin Dikkat Etmesi Gerekenler

Çocuklar, ailelerinin davranışlarını model alarak büyürler. Bu nedenle, ebeveynlerin yalan söylememesi son derece önemlidir. Eğer bir ebeveyn, çocuğuna “Babana markete gittiğimizi söyleme. Eğer baban sorarsa evdeydik dersin” gibi bir şey söylerse, çocuk farkında olmadan yalan söyleme davranışını öğrenebilir. Böyle bir davranış, çocuğun gelecekteki dürüstlük anlayışını olumsuz etkileyebilir.

yalan1

Çocuklar 6 Yaşına Kadar Gerçekle Hayali Ayırt Edemezler

Bu yaş grubundaki çocuklar, hayal ile gerçeği birbirinden ayırt edemedikleri için, anlatacakları hikayeler genellikle gerçeğe dayalı olmayan, hayali olaylar içerir. Bu, çocukların yalan söyleme amacıyla yaptıkları bir davranış değildir. Çocuklar hayal dünyalarını geliştirirken, hayali arkadaşlar yaratabilir ve onlarla konuşarak, kendi hayal güçlerini ifade ederler. Bu tür davranışlar, çocuğun gelişen sosyal ve zihinsel becerilerinin bir parçasıdır.

Ebeveynlerin Rolü: Yalan Söylememek ve Dürüstlük Aşılamak

Ebeveynler, çocuklarına dürüstlüğü öğretirken kendi davranışlarına dikkat etmelidirler. Yalan söylemek, çocukların sosyal dünyasında zararlı bir model oluşturabilir. Eğer ebeveynler sürekli olarak çocuklarına kendi yalanlarına katılmalarını veya onları gizlemelerini söylerse, bu durum çocukların dürüstlük anlayışını bozabilir. Çocuklar, ebeveynlerinden gördükleri davranışları taklit ederler. Bu nedenle, ebeveynlerin dürüst bir iletişim kurmaları, çocukların doğruyu söylemeyi öğrenmelerine yardımcı olacaktır.

Çocuklar, gelişimlerinin erken dönemlerinde hayal gücüyle şekillendirdikleri dünyada gerçek ile hayali karıştırabilirler. Ancak ebeveynlerin dürüst ve açık iletişimi, çocukların doğruyu söylemelerine yardımcı olacaktır. Yalan söylememek, çocuğa dürüstlüğün, güvenin ve samimiyetin değerini aşılamanın ilk adımıdır. Aileler, bu süreçte çocuklarına örnek olmaları gerektiğinin bilincinde olmalıdır.